Mùa mưa bắt đầu cũng là lúc trái cà phê bắt đầu tăng nhanh về kích thước, cùng lúc đó có sự tăng trưởng nhanh của cành, chồi trên cây cà phê. Do vậy cần cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và điều tiết ánh sáng cho phù hợp với tình trạng sinh lý của cây để cây vừa nuôi trái tốt vừa tạo ra bộ khung cành dự trữ khỏe mạnh cho năm tiếp theo.
Kiến Thức Nông Nghiệp chia sẻ các biện pháp chăm sóc chủ yếu cho vườn cà phê trong mùa mưa như sau.
Đánh chồi vượt cho cây cà phê
Chồi vượt phát triển rất nhanh trong mùa mưa, do vậy
cần đánh chồi vượt kịp thời.
Trung bình 1 tháng đánh chồi vượt 1 lần. Khi đánh
chồi vượt chú ý vặt các cành tăm, cành nhớt mọc quá nhiều ở cùng một vị trí đốt
cành.
Ở mỗi vị trí đốt cành chỉ nên để lại không quá 3 cành dự trữ được phát
sinh. Chú ý vặt các cành thứ cấp mọc dày trên đỉnh tán tạo điều kiện để ánh
sáng lọt vào bộ tán cà phê.
Đào rãnh ép xanh, hoặc cày rạch hàng ép xanh
Công việc tạo bồn hoặc cày rạch hàng có thể thực hiện
trong mùa mưa, từ sau khi bón phân hóa học đợt một khoảng 20 ngày cho đến trước
khi chấm dứt mưa 1,5 - 2 tháng.
Đào rãnh sâu 30cm, dài 1m, rộng 20-25cm dọc
theo mép trong bồn cà phê, mỗi gốc cà phê đào 1-2 rãnh. Dồn tất cả cỏ rác trên
lô và cả phân chuồng nếu có vào rãnh, lấp đất lại. Cũng có thể dùng cày tời để
cày rạch hàng giữa 2 hàng cà phê, cày sâu 50cm, nên cày 1 hàng, bỏ một hàng và
năm sau lại cày luân phiên để hạn chế làm tổn thương bộ rễ cà phê.
Tương tự như
rãnh đào trong mép bồn, rãnh cày là vị trí để ép xanh cỏ rác trên lô và bón
phân chuồng. Dùng cày tời rất tiện lợi, đỡ tốn công lao động thủ công, cày được
sâu, công việc được thực hiện nhanh chóng, cành lá cà phê ít bị gãy dập do máy
cày ở bên ngoài lô, chỉ có lưỡi cày và người điều khiển cày đi giữa 2 hàng cà
phê.
Sử dụng PHÂN BÓN
Làm sạch cỏ trên hàng cà phê, không để cỏ dại cạnh
tranh với cà phê. Bón phân cho cà phê sau khi làm cỏ sạch. Liều lượng phân bón
và loại phân bón như sau:
Phân hữu cơ:
cứ 1 năm bón phân hữu cơ 1 lần với liều lượng 20-30 tấn/ha hoặc bón phân hữu cơ
sinh học URO-1 với lượng 1-2 tấn/ha. Kết hợp việc bón phân hữu cơ với đào rãnh
ép xanh cho vườn cà phê.
Vôi bột:
bón 300-400 kg/ha/năm, rải tung đều khắp mặt đất, tiếp xúc với đất càng nhiều
càng tốt, không cần lấp đất.
Phân hóa học:
Các năm trồng mới và kiến thiết cơ bản:
Sử dụng phân NPK Sitto Phat 16-16-8-15SiO2+TE
hoặc Sitto Phat 20-20-15-3SiO2+TE bón với liều lượng sau:
- Năm trồng mới: Sitto Phat 16-16-8-15SiO2+TE: 400-600 kg/ha.
- Năm thứ 2: Sitto Phat 20-20-15-3SiO2+TE: 600-700 kg/ha.
- Năm thứ 3: Sitto Phat 20-20-15-3SiO2+TE: 800-900 kg/ha.
Cà phê kinh doanh:
Sử dụng loại phân NPK Sitto Phat 16-8-16-12SiO2+TE hoặc
Sitto Phat 14-8-18-5S+TE, có thành phần NPK cân đối, chất khoáng silic và vi
lượng cần thiết phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng cà phê trong mùa mưa. Bón 3 lần
trong mùa mưa. Đối với vườn cà phê đạt từ 3-4 tấn nhân/ha, bón với liều lượng
sau:
- Đợt 1: 500-600 kg/ha, bón vào đầu mùa mưa. Kết hợp sử dụng phân bón lá Calcium Boron + Nano-S phun định kỳ 15-20 ngày/lần. Giúp cây cà phê nuôi trái nhỏ tốt, giảm hiện tượng rụng trái non và gãy cành trong mùa mưa.
- Đợt 2: 600-700 kg/ha, bón vào giữa mùa mưa. Kết hợp sử dụng phân bón lá Nano-S + Nông phú 666 phun định kỳ 15-20 ngày/lần. Giúp trái phát triển đều, giảm hiện tượng gãy cành, rụng trái và sâu bệnh trong mùa mưa.
- Đợt 3: 650-750 kg/ha, bón vào gần cuối mùa mưa. Kết hợp sử dụng phân bón lá Nano-S + Nông phú 666 phun định kỳ 15-20 ngày/lần. Giúp trái chín đều và đồng loạt khi thu hoạch.
Nếu năng suất vườn cây cao hơn mức 3-4 tấn nhân/ha, ở
mỗi đợt bón, cần bón tăng cường thêm từ 150-200 kg/ha/lần.
Bỏ phân khi đất đủ ẩm. Rạch rãnh xung quanh tán cây cà
phê, rải phân đều và lấp đất.
Tạo hình, sửa cành
Đối với vườn cà phê đầu thời kỳ kinh doanh có chiều cao
cây thấp thì khi bộ tán cây đã ổn định tiến hành nuôi tầng hai từ đầu mùa mưa.
Để 1 chồi vượt mọc lên từ dưới vị trí hãm ngọn lần thứ nhất khoảng 10cm.
Khi độ
cao cây đạt 1,6m kể từ mặt đất thì hãm ngọn lần hai và giữ ở độ cao này suốt
chu kỳ kinh doanh của cây cà phê. Sau khi hãm ngọn chú ý vặt các chồi vượt mọc
ra rất nhanh ở ngọn tán.
Đối với vườn cà phê kinh doanh lâu năm, sau khi thu
hoạch đã có một đợt cắt cành chính để loại bỏ các cành già cỗi, các cành vô
hiệu, cành khô, cành bị sâu bệnh, cành nhỏ yếu.....
Đầu mùa mưa, cần có
một đợt cắt sửa cành nhẹ để tiếp tục loại bỏ các cành khô các cành vô hiệu mới
phát sinh trong mùa khô.
Đến khoảng tháng 8-9 khi trái cà phê đã lớn sửa cành
một lần nữa. Mục đích của đợt sửa cành lần này là để định lại các cành dự trữ
cho mùa thu hoạch năm đến, do vậy trong đợt này cần cắt bớt các cành thứ cấp
mọc quá rậm rạp, các cành thứ cấp bị vống, yếu, chỉ để lại các cành dự trữ khỏe
mạnh, lóng đốt ngắn hứa hẹn sự ra hoa trái tốt trong mùa khô sắp đến.
Phòng trừ sâu bệnh
Các loại sâu bệnh thường hay xuất hiện trên cây cà phê
trong mùa mưa là:
Rệp vảy xanh
(Coccus viridis), rệp vảy nâu (Saissetia hemisphaerica): Các loại
rệp này thường tập trung trên các bộ phận non của cây như: chồi vượt, cành, lá,
trái non... để chích hút nhựa làm rụng lá, trái khiến cây bị kiệt sức và có thể
gây chết cây. Rệp thường xuất hiện nhiều trên các vườn cà phê kiến thiết cơ bản
hơn các vườn cà phê kinh doanh.
Biện pháp phòng trừ
Làm sạch cỏ trong lô, cắt bỏ các cành sát mặt đất để
hạn chế sự lây lan của rệp thông qua kiến.
Dùng một trong các loại thuốc BVTV kết hợp với Impress
80 để phun trừ rệp, phun 2 lần cách nhau 7-10 ngày và chỉ phun thuốc trên những
cây có rệp.
Mọt đục trái
(Stephanoderes hampei): Mọt gây hại chủ yếu trên các trái xanh già, trái chín
trên cây và có khả năng phát triển trong trái khô còn sót trên cây, dưới đất và
cả trong trái cà phê khô cất trong kho nếu phơi chưa khô, độ ẩm nhân > 13%.
Biện pháp phòng trừ:
- Vệ sinh đồng ruộng, thu hoạch kịp thời các trái chín
trên cây và phải nhặt hết các trái khô dưới đất, còn sót trên cây để cắt đứt sự
lan truyền của mọt.
Bệnh gỉ sắt (Hemileia
vastatrix): Đây là loại bệnh gây hại phổ biến trên các vườn cà phê. Nấm ký sinh
vào mặt dưới của lá, ban đầu là những vết màu vàng lợt, sau đó xuất hiện lớp
phấn màu da cam, các vết bệnh lớn dần và gây rụng lá một phần hay toàn bộ khiến
cây bị kiệt sức. Bệnh thường xuất hiện vào đầu mùa mưa và phát triển mạnh nhất
vào cuối mưa.
Biện pháp phòng trừ:
Sử dụng thuốc BVTV kết hợp với Impress 80 phun kỹ vào
mặt dưới của lá.
+ Thời điểm phun lần đầu khi cây có 10% lá bệnh (thường
xảy ra sau khi bắt đầu mùa mưa 2-3 tháng), phun 2-3 lần cách nhau 1 tháng.
+ Hàng năm phải tiến hành phun thuốc vì thuốc chỉ có
tác dụng phòng trừ bệnh trong năm và chỉ phun cho những cây bị bệnh.
Ngoài ra, để có thể loại bỏ hẳn các cây bị bệnh, dùng
phương pháp ghép chồi thay thế. Cưa các cây bị bệnh gỉ sắt nặng, sau đó ghép
các dòng cà phê vối chọn lọc có khả năng chống chịu gỉ sắt vào.
Bệnh khô cành, khô trái
Nguyên nhân gây bệnh do mất cân đối dinh dưỡng hay bị
nấm Colletotrichum coffeanum gây nên. Bệnh gây hại chủ yếu trên cành,
trái, làm khô cành và rụng trái. Các vết bệnh do nấm gây ra ban đầu có màu nâu
vàng sau đó lan rộng và chuyển sang màu nâu sẫm, các vết bệnh thường lõm sâu
xuống so với các phần không bị bệnh.
Biện pháp phòng trừ:
- Trồng cây che bóng hợp lý và bón phân cân đối để hạn
chế tình trạng cây bị kiệt sức do ra trái quá nhiều. Cắt bỏ các cành bệnh.
- Sử dụng thuốc BVTV kết hợp với Impress 80 phun đều
trên cây. Phun định kỳ 15 ngày/ lần
Bệnh nấm hồng
(Corticum salmonicolor): Bệnh do nấm gây nên. Vị trí tác hại chủ yếu ở trên
cành phần trên của tán, gần nơi phân cành và phần ngọn của cây. Bệnh thường
phát sinh trong các tháng cuối mùa mưa. Vết bệnh ban đầu là những chấm trắng
nằm ở mặt dưới của cành về sau chuyển sang màu hồng và khi vết bệnh lan rộng
khắp chu vi của cành có thể gây chết cành. Biện pháp phòng trừ chủ yếu là phát
hiện kịp thời để cắt bỏ các cành bệnh, nếu bệnh xuất hiện phổ biến có thể dùng
thuốc BVTV phun 2-3 lần cách nhau 15 ngày.
Nguồn: Phòng KT Công ty Sitto Việt Nam
0 Comments